Do czasu kanonicznego erygowania tego okręgu jako wizytatorii, co miało miejsce w 1988 r., placówki salezjańskie w Afryce Południowej były częścią inspektorii Wielkiej Brytanii do 1972 r. (delegatura od 1957 r.), a następnie od 1972 do 1988 r. należała do inspektorii Irlandii-Malty-Afryki Południowej (IRL).
Placówka misyjna w Eswatini (Suazi do 2018 roku) została otwarta w 1953 roku, a ostatnia placówka w Lesotho została otwarta w 1980 roku. Przez cały ten czas około 130 salezjanów, głównie misjonarzy, którzy odeszli już do Pana, pracowało w tych trzech krajach.
W momencie utworzenia wizytatorii bł. Michała Rua wizytatoria AFM liczyła prawie 70 salezjanów, należących do 7 kanonicznie erygowanych wspólnot.
Obecnie wizytatoria liczy 9 placówek:
– w Kapsztadzie znajdują się dwa ośrodki: “Salesian Institute” otwarty w 1896 r. i Ośrodek w Lansdowne, otwarty w 1923 r.;
– w Johannesburgu, również w RPA, znajdują się trzy ośrodki: w Clonlea-Walkerville od 1949 r., w Booysens od 1952 r. i Ennerdale od 2004 r.;
– w Eswatini od 1953 r. działają ośrodki w Manzini i Malkerns;
– w Lesotho od 1980 r. w Maputsoe i Maseru.
Obecnie w AFM jest 44 salezjanów, których średnia wieku wynosi 50 lat. Skład liczbowy przedstawia się następująco:
- 29 kapłanów
- 6 koadiutorów
- 4 kleryków
- 5 przybyłych z innych okręgów
Do nich dochodzi 4 nowicjuszy.
Placówki i wspólnoty salezjańskie
W ciągu ostatnich 129 lat charakter misji salezjańskiej na terytoriach AFM zmieniał się trzykrotnie. Od dzieł edukacyjnych (koledże - szkoły techniczne), prowadzonych przede wszystkim w latach 1896-1970, salezjanie przeszli bardziej do pracy duszpasterskiej w parafiach (od 1970 r.), a od końca lat 90. rozwinęły się różnorodne dzieła edukacyjno-społeczne, powstałe z myślą o młodych ludziach znajdujących się w trudnej sytuacji.
Obecnie salezjanie z AMF prowadzą:
- 6 parafii (3 w RPA, 2 w Lesotho i 1 w Eswatini)
- 16 szkół (2 w RPA, 6 w Lesotho i 8 w Eswatini)
- 3 ośrodki kształcenia zawodowego
Rodzina Salezjańska
Niedługo po przybyciu salezjanów, w latach 1900-1910, zaczęło działać Stowarzyszenie Salezjanów Współpracowników, które zaczęło funkcjonować jako stowarzyszenie w 2018 r. i obecnie posiada sześć ośrodków. Byli Wychowankowie Salezjańscy z kolei rozwijają się jako zorganizowana grupa związana z Federacją SSW w Eswatini, podczas gdy grupy SSW w RPA i Lesotho nie są tak dobrze zorganizowane. Córki Maryi Wspomożycielki, które przybyły do RPA w 1961 r., mają obecnie sześć wspólnot w RPA i Lesotho. Od niedawna działają również Stowarzyszenie Maryi Wspomożycielki i Ochotniczki Księdza Bosko.
Najważniejsze dzieła
Wśród najważniejszych dzieł w Republice Południowej Afryki znajdują się w szczególności dwa: dom macierzysty w Kapsztadzie, koordynujący “Projekty Młodzieżowe Instytutu Salezjańskiego”, które obecnie służą ponad 500 ludziom młodym w młodszym i starszym wieku, oferując różne zajęcia pozaszkolne i inny, a także – Salezjański Ośrodek Młodzieżowy w Johannesburgu z 30-letnią tradycją związaną z działalnością lokalnych wolontariuszy misyjnych, którzy angażują się w różne programy duszpasterstwa młodzieży. Sztandarową inicjatywą tego ośrodka jest program edukacyjny „Love Matters”.
Ożywienie charyzmatu salezjańskiego
W 2023 r. Przełożony Generalny poprosił przełożonego wizytatorii AFM, ks. Václava Klementa i jego współbraci, o “ożywienie charyzmatu salezjańskiego”. Wizytatoria AFM wyraża wdzięczność za stałe wsparcie ze strony Rady Generalnej, co znajduje wyraz w wysyłaniu każdego kolejnego misjonarza, a także wsparciu finansowym w budowie siedziby wizytatorii i w ogóle pomocy w ożywieniu charyzmatu salezjańskiego. Wspólnota wizytatorii AFM jest również wdzięczna za solidarność ze strony innych okręgów Regionu Afryka-Madagaskar, które wysyłają swoich młodych współbraci na 2-3 letnią posługę.
Ze swojej strony wizytatoria AFM stara się wzmocnić charyzmat salezjański od wewnątrz, czyniąc to poprzez: rozwijanie kultury towarzyszenia, wzmocnienie poczucia przynależności do wspólnoty inspektorialnej pod hasłem: “Jedno serce, jedna dusza”, a także – wzmocnienie formacji i zaangażowania świeckich jako liderów misyjnych.