Miguel Obando Bravo urodził się 2 lutego 1926 r. w La Libertad, w Nikaragui, w rodzinie chłopskiej. Najpierw uczęszczał do szkoły salezjańskiej w Granadzie, uzyskał bakalaureat z łaciny i greki w San Salvadorze, a w “Normale Superiore” zdobył dyplom z matematyki, fizyki i filozofii.
Do Zgromadzenia Salezjańskiego wstąpił w 1949 r., pierwsze śluby złożył 31 stycznia 1950 r. w Ayagualo, niedaleko Salwadoru, a śluby wieczyste 29 października 1955 r. w Antigua Guatemala. Studiował teologię w Gwatemali, a następnie psychologię powołań w Kolumbii, Wenezueli i Rzymie. 10 sierpnia 1958 r. przyjął święcenia kapłańskie, również w Antigua Guatemala.
Najpierw był nauczycielem matematyki i fizyki w szkołach średnich Nikaragui i Salwadoru, następnie dyrektorem domu formacyjnego “Rinaldi Institute” w Salwadorze w latach 1961-1968, radcą inspektoriii Ameryki Środkowej (CAM) oraz delegatem CAM na KG XIX, która odbyła się w Rzymie w 1965 roku.
Mianowany przez Pawła VI biskupem tytularnym Puzia di Bizacena i biskupem pomocniczym Matagalpa (Nikaragua) 18 stycznia 1968 r., przyjął święcenia biskupie 31 marca tego samego roku. Podczas swojego pobytu w Matagalpa otoczył szczególną opieką duszpasterską “campesinos”, starając się im pomóc rozwiązać najpilniejsze problemy.
16 lutego 1970 r. został arcybiskupem Managui, obejmując archidiecezję 4 kwietnia tego samego roku.
W bardzo trudnym okresie historii Nikaragui, w którym istniały sprzeczne prądy, był niczym bastion przeciwko zwalczającym się frakcjom. Głośno sprzeciwiał się niesprawiedliwości i przemocy w swoich listach pasterskich i na łamach archidiecezjalnej gazety. Systematycznie potępiał korupcję i łamanie praw człowieka. Był szczególnie krytyczny wobec korupcji reżimu Anastasio Somozy, która przejawiała się w niewłaściwym zarządzaniu przez rząd funduszami przeznaczonymi na pomoc po trzęsieniu ziemi w Managui w 1972 roku. Krytykował również łamanie praw człowieka przez Gwardię Narodową. Jego krytyka, uzasadniona i właściwa, ale nieprzerwana, przyniosła mu nawet przydomek “Comandante Miguel”, które nadały mu złośliwie frakcje prorządowe, jakby był przywódcą przeciwników sandinistów.
Jednocześnie, lojalny wyłącznie wobec Kościoła i narodu nikaraguańskiego, Obando Bravo nie był nawet stronnikiem sandinistów, gdy w 1980 r. ustanowiono rząd rewolucyjny. Sprzeciwiał się “Kościołowi Ludowemu”, radykalnemu duchowieństwu, które wspierało teologię wyzwolenia, i zakazał odprawiania “Misa Campesina Nicaragüense”; istotnie, nalegał na kanoniczny obowiązek duchowieństwa do odmowy angażowania się w sprawowanie władzy cywilnej i sprzeciwiał się temu, co nazywał “bezbożnym komunizmem” sandinistów.
25 maja 1985 r. papież Jan Paweł II mianował go kardynałem, nadając mu tytuł prezbitera S. Giovanni Evangelista a Spinaceto. Po jego powrocie do domu wszyscy ludzie wyszli na ulice, aby uroczyście powitać pierwszego kardynała w kraju. W dowód szacunku, jakim darzył go Jan Paweł II, ten w 1987 r. ponownie poprosił go o napisanie tekstów rozważań do Drogi Krzyżowej odprawianej w Koloseum.
Był przewodniczącym Konferencji Episkopatu Nikaragui przez pięć kadencji (1971-1975, 1979-1983, 1985-1989, 1993-1997 i 1999-2005), a w latach 1976-1981 był przewodniczącym Sekretariatu Episkopatu Ameryki Środkowej i Panamy.
Przekonany, że problemy rozwiązuje się poprzez dialog, był gwarantem porozumień pokojowych i pojednawczych, które wielokrotnie kończyły przemoc. Ostatni raz został zaproszony o to w 2007 roku. Zgodził się, ale dopiero po otrzymaniu pozwolenia od Stolicy Apostolskiej, a papież Benedykt XVI zachęcał go do “pracy na rzecz pojednania rodziny nikaraguańskiej”.
Wierny Pawłowej dewizie biskupiej “Omibus omnia factus” (Stałem się wszystkim dla wszystkich), którą uczynił swoją, kardynał zawsze pamiętał, że Kościół w kraju nie jest z partią, ale z ludźmi, gotowymi potępić każdą niesprawiedliwość. Pragnął Kościoła całkowicie oddanego ewangelizacji i aby ją wzmocnić, zorganizował synod diecezjalny w Managui, aby prawda o Chrystusie i prawda o człowieku przeniknęły do społeczeństwa, również dzięki wkładowi świeckich chrześcijan.
Jako kardynał nie omieszkał zwrócić uwagi świata na problemy swojej ojczyzny, a jego działania nie pozostały w ukryciu. Liczne organizacje międzynarodowe przyznały mu prestiżowe nagrody za nieprzerwaną pracę duszpasterską i humanitarną.
Kardynał Miguel Obando Bravo zmarł 3 czerwca 2018 r. i został pochowany w kaplicy Uniwersytetu Katolickiego “Redemptoris Mater” w Managui.
