SG – Inspektorie SDB: Wizytatoria Zambii-Malawi-Zimbabwe pw. Maryi Wspomożycielki (ZMB)

03 marzec 2025

(ANS – Rzym) – W czasie XXI Kapituły Generalnej w 1978 r. zapoczątkowano “Projekt Afryka”, szeroko zakrojony salezjański projekt duszpasterski, mający na celu wzmocnienie misji w Afryce. Salezjanie Księdza Bosko przybyli do Zambii we wtorek 12 października 1982 roku.

Pierwsza ekspedycja składała się z 12 salezjanów z czterech salezjańskich inspektorii na czele z ks. Kazimierzem Cicheckim. Po przybyciu na miejsce zostali przyjęci przez ks. Wincentego Cicheckiego, jezuitę i brata kierownika tej wyprawy salezjańskiej. W grupie 12 pierwszych salezjanów znajdował się także ks. Augustyn Dziedziel, specjalny delegat Przełożonego Generalnego dla Polski, odpowiedzialny za organizację salezjańskiej obecności w Zambii. Miejscami pobytu pierwszych misjonarzy były Chingola, Luwingu, Kazembe i Solwezi.

W miarę upływu lat rozwój i uznanie, z jakim spotykała się działalność salezjańska na tym obszarze, stawały się coraz bardziej widoczne. Po nawiązaniu współpracy z miejscowymi biskupami niektórzy salezjanie zostali mianowani proboszczami, a pierwsze trzy domy w Luwingu, Kazembe i Chingola zostały kanonicznie erygowane. Wszystkie te placówki w północnej Zambii nie zostały od podstaw założone przez salezjanów Księdza Bosko, ale uczynili to wcześniej Ojcowie Biali. Wkrótce potem ks. Kazimierz Cichecki został oficjalnie mianowany delegatem dla Zambii z ramienia inspektorii warszawskiej (PLE), ponieważ wszystkie te nowe wspólnoty zostały przypisane do tej inspektorii.

24 lipca 1993 r. został erygowany nowy okręg pw. Maryi Wspomożycielki (ZMB), który według wskazań ówczesnego Przełożonego Generalnego, ks. Egidio Viganò, zakładał dalszy rozwój misji w Malawi i Zimbabwe. W dniu 31 stycznia 1994 r., wraz z instalacją pierwszego przełożonego, ks. Piotra Boryczki, oficjalnie powstał Okręg ZMB.

Arcybiskup Harare, stolicy Zimbabwe, i biskup Lilongwe, stolicy Malawi, z radością przyjęli salezjanów w swoich diecezjach. W związku z tym w maju 1995 r. ks. Bruno Zamberlan przybył do Zimbabwe, aby nauczyć się miejscowego języka shona, uzyskując konkretne informacje na temat przyszłej placówki w tym kraju, i w końcu, 28 stycznia 1996 r., salezjanie przejęli parafię pw. Wszystkich Świętych w Kambuzuma z dwoma ośrodkami w Warren Park i Rugare.

W tym samym 1995 roku salezjanie weszli także do Malawi, gdzie przejęli “obszar 23”, działkę w centrum kompleksu, a ks. Leszek Aksamit, ks. Paweł Dziatkiewicz i ks. Stan Jagodziński jako pierwsi rozpoczęli tam działalność misyjną. Ta była ukierunkowana przede wszystkim na potrzeby ówczesnej młodzieży. Mowa tu o dziełach, które również dzisiaj są kontynuowane: parafia, oratorium i szkoła zawodowa “Don Bosco”.

W następnym roku, 1997, na prośbę biskupa Lilongwe, salezjanie przejęli placówkę w Nkhotakota, również po ojcach białych, którzy prowadzili tu parafię od 1975 roku. Do dziś istnieją tam parafia, szkoła średnia i oratorium.

W międzyczasie zaczęły pojawiać się pierwsze powołania lokalne. W 1995 r. pierwszy miejscowy salezjanin, pan Sylvester Makumba, złożył profesję wieczystą, a 26 kwietnia 1998 r. został wyświęcony pierwszy zambijski kapłan, ks. Clement Mulenga, który później został pierwszym biskupem nowej diecezji Kabwe w Zambii.

W następnych latach, także pod kierunkiem radcy generalnego ds. misji, ks. Luciano Odorico, okręg ZMB otworzył nową placówkę w Namibii, najpierw w Shambyu, a następnie w Rundu.

W dniu 1 września 1999 r. okręg ZMB został podniesiony do rangi wizytatorii. W 2011 r. otwarto nowy dom w Hwange w Zimbabwe, a ostatnio (2023 r.) salezjanie z ZMB wylądowali również w Botswanie, gdzie rozpoczęli pracę misyjną we Francistown, przekazując jednocześnie placówkę w Namibii wizytatorii Angoli.

Dane statystyczne

Liczba salezjanów w wizytatorii, według stanu z 2024 r., to 135: 58 kapłanów, 5 koadiutorów po ślubach wieczystych, 5 diakonów, 3 profesów wieczystych, 64 profesów czasowych i 12 nowicjuszy.

Dzieła salezjańskie

Salezjanie ZMB podejmują wiele inicjatyw we wszystkich swoich placówkach. Wizytatoria liczy 14 placówek, starając się odpowiadać na potrzeby młodych ludzi w ośmiu diecezjach, w których działają. Salezjańskie dzieła obejmują szkoły, parafie, oratoria, ośrodki dla dzieci w trudnej sytuacji; salezjanie zajmują się również rehabilitacją społeczną osób niepełnosprawnych i prowadzą ośrodki szkoleniowe. Wizytatoria prowadzi 11 parafii (sześć w Zambii, dwie w Zimbabwe, dwie w Malawi i jedną w Botswanie), 13 szkół i 14 oratoriów.

Najważniejsze obszary działalności

Są realizowane różne programy społeczne ukierunkowane na osoby z marginesu, w tym na dzieci ulicy  i rodziny znajdujące się w trudnej sytuacji. Niektóre z najważniejszych projektów to:

1. “Chiloto” w Makululu, w Zambii, w ramch którego zapewnia się opiekę oraz schronienie dzieciom potrzebującym i znajdującym się na ulicy. Dzieci te są zabierane z ulicy i umieszczane w Ośrodku “Chiloto” (co oznacza “Marzenie”) w celu resocjalizacji, gdzie po zakończeniu procesu reintegracji społecznej są kierowane do szkoły podstawowej.

2. “Sun Shine” w Lilongwe, w Malawi: ośrodek rehabilitacyjny dla osób niepełnosprawnych, które otrzymują opiekę medyczną, mikropożyczki, mają zapewnioną katechezę i niezbędne wsparcie edukacyjne.

3. “Projekt Magone” w Chingoli, w Zambii. W ramach tego projektu dzieci ulicy są zapraszane w każdą sobotę rano na posiłek po lekcjach katechizmu. Ci, którzy wykazują zainteresowanie szkołą, są zapisywani do szkoły podstawowej, podczas gdy pozostali przechodzą nieformalne szkolenie w zakresie produkcji metali, rolnictwa lub mechaniki.

RODZINA SALEZJAŃSKA

Dziś ZMB jest tętniącym życiem okręgiem, który obejmuje, oprócz salezjanów, różne inne grupy Rodziny Salezjańskiej. Istotnie działają tu: Córki Maryi Wspomożycielki, Stowarzyszenie Salezjanów Współpracowników, Stowarzyszenie Byłych Wychowanków Salezjańskich, Ochotniczki Księdza Bosko, a ostatnio – Michalici.

InfoANS

ANS - “Agencja iNfo Salezjańska” - jest periodykiem wielotygodniowym telematycznym, organem komunikacji Zgromadzenia Salezjańskiego, zapisanym w Rejestrze Trybunału Rzymskiego pod nr 153/2007.

Ta witryna używa plików cookies także osób trzecich w celu zwiększenia pozytywnego doświadczenia użytkownika (user experience) i w celach statystycznych. Przewijając stronę lub klikając na któryś z jej elementów, wyrażasz zgodę na korzystanie z plików cookies. Chcąc uzyskać więcej informacji w tym względzie lub odmówić zgody, kliknij polecenie „Więcej informacji”.