Encyklika Fratelli tutti nie jest czymś oderwanym w nauczaniu papieża pochodzącego z Argentyny, a raczej owocem, który dojrzewał na długiej drodze. “Zagadnienia związane z braterstwem i przyjaźnią społeczną zawsze należały do moich trosk... W tej encyklice pragnąłem zebrać wiele z tych wypowiedzi, umieszczając je w szerszym kontekście refleksji” – pisze papież na wstępie.
W tym przypadku zasadniczym dokumentem, który pozwala zrozumieć tę nową encyklikę i jej znaczenie, jest “Dokument o ludzkim braterstwie dla pokoju światowego i współistnienia”, który papież podpisał w Abu Zabi wraz wielkim imamem Ahmadą Al-Tayyebą w 2019 roku; według niego, “nie był to jedynie akt dyplomatyczny, lecz refleksja dokonana w dialogu i wspólnym zaangażowaniu”.
W świecie, który stoi pod znakiem licznych problemów i sprzeczności – zniweczonych marzeń, porzuconych planów, kultury odrzucenia, braku poszanowania Praw Człowieka, iluzorycznej komunikacji... – dołączyła niespodziewanie plaga pandemii, która wyraźnie ujawniła “niezdolność do wspólnego działania”.
Ale spojrzenie papieża nie zatrzymuje się jedynie na ciemnych stronach. Droga wyjścia istnieje, a ta przechodzi przez drogę współczucia i miłosierdzia, przechodzi przez przykład dobrego Samarytanina, który “z pewnością miał swoje plany jak wykorzystać ten dzień... Potrafił jednak odłożyć wszystko na bok wobec tego rannego i, nie znając go, uznać, że jest on godzien, by poświęcić mu czas”.
Podobnie jak bohater przypowieści, Samarytanin, nie wziął pod uwagę różnic między sobą i ofiarą, mieszkańcem Judei, tak również dzisiaj papież zachęca wszystkich do poszerzenia własnych horyzontów i nadania naszej zdolności do kochania wymiaru uniwersalnego.
Papież zachęca nas, byśmy robili to, co do każdego należy. Nie możemy oczekiwać, że wszystko zrobią ci, którzy rządzą; to byłoby bardzo infantylne. Aby budować otwarty świat, który będzie stał pod znakiem braterstwa, trzeba zacząć od dołu i zacząć walkę od tego, co jest bardziej konkretne i lokalne. Czyniąc to ze świadomością, że “istnieje pewne podstawowe założenie, które należy przyjąć, aby podążać drogą przyjaźni społecznej i powszechnego braterstwa: uświadomienie sobie wartości człowieka, tego, ile warta jest osoba zawsze i w każdych okolicznościach”.
Papieska encyklika Fratelli tutti stanowi jakby “mapę drogową”, prowadzącą w kierunku “dialogu ludów i miłosierdzia między jednostkami” w celu stworzenia kultury powszechnego braterstwa między ludźmi.
Tekst encykliki w różnych językach znajduje się na stronie watykańskiej.
