Jak zauważył w ostatniej konferencji ks. Jean-Marie Petitclerc, salezjanin, słowo “system” nie jest rozpatrywane w znaczeniu “systematyczny”, ale we współczesnym znaczeniu “systemowy”, jako zespół elementów połączonych ze sobą w taki sposób, że jeśli jeden z nim zostanie zmieniony, odczują to także pozostałe. Ten system został określony jako “prewencyjny”, a nie “represyjny”. I motyw, jakim kierował się Ksiądz Bosko, zasadzał się całkowicie na słowach św. Pawła: “Miłość cierpliwa jest, łaskawa jest... Wszystko znosi, wszystkiemu wierzy, we wszystkim pokłada nadzieję, wszystko przetrzyma” (1 Kor 13).
Obecność wychowawcy w stosunku do wychowanka jest obecnością przyjazną, ubogacającą i dobroczynną, a nie zwykłym nadzorem. “System prewencyjny czyni ucznia przyjacielem, który widzi w swoim wychowawcy dobroczyńcę, który udziela mu rad i który chce go uczynić lepszym” – wyjaśnia Ksiądz Bosko.
Także w świecie wychowania rządzą prawa. W systemie prewencyjnym przestrzenią wychowawczą zarządzają jednocześnie zaufanie i zasady. “Wychowywać w stylu Księdza Bosko nie oznacza żadnego karania, ale karanie po salezjańsku” – wyjaśnia ks. Petitclerc. “To właśnie tutaj miłość wychowawcza (amorevolezza) staje się kluczowa. Dzieje się tak, ponieważ jesteś cenny w moich oczach, które ganią to zachowanie, które ma swoje negatywne konsekwencje dla ciebie i dla twojego środowiska”.
Ksiądz Bosko opierał tę swoją budowlę wychowania na triadzie: rozum, religia i miłość wychowawcza (amorevolezza). Rozum oznaczał odrzucenie autorytaryzmu i to, że wychowawca ma zawsze umiejętnie poznać swojego rozmówcę. Z religią Ksiądz Bosko łączył chrześcijańskie i religijne wychowanie oraz praktykę sakramentów i Eucharystii; w środowisku, które nie jest chrześcijańskie, należy uwzględnić znaczenie życia i zasad etycznych. I na koniec, gdy chodzi o miłość chrześcijańską, oznacza ona serdeczną dobroć, która daje odczuć wychowankowi, że jest kochany. “Salezjański wychowawca wzoruje się na łagodnym św. Franciszku Salezym” – powiedziałby Ksiądz Bosko.
Trzeba uważać, by nie ograniczyć systemu prewencyjnego do tych kilku stronic napisanych w Nicei. Przedstawia on bowiem styl samego Księdza Bosko: zespół zachowań, przekonań, działań, środków, interwencji, metod i struktur.
Źródło: Don Bosco Aujourd’hui
