Pieniądze są niezbędnym elementem codziennego życia. I jak każde ludzkie przedsięwzięcie, działalność misyjna również potrzebuje środków finansowych. Pieniądze są cenne i jako takie są istotnym środkiem do głoszenia Ewangelii tym, którzy nie znają Chrystusa, nawet w ośrodkach miejskich i krajach o starożytnej tradycji chrześcijańskiej. Pieniądze są jak koło u wozu. Bez pieniędzy dzieło ewangelizacji nie może się rozwijać. Pieniądze są potrzebne do budowania struktur i realizacji programów. Aby dotrzeć na peryferie i otworzyć nowe placówki, misjonarze potrzebują środków na utrzymanie i na podejmowane inicjatywy.
Znaczenie pieniędzy w działalności misyjnej Kościoła i naszego Zgromadzenia dało ludziom cieszącym się prawdziwie błogosławieństwem Bożym możliwość dzielenia się tym błogosławieństwem. Wiedząc, że nie mogą pojechać na misje osobiście, chętnie wspierają naszą działalność misyjną. Dobroczyńcy pomagają, ponieważ wierzą w naszą pracę misyjną. Jednak darczyńcy i agencje darczyńców mogą mieć swoje preferencje i pomysły na wykorzystanie swoich pieniędzy. Często, aby zapewnić stałe wsparcie finansowe, opinie i pomysły dobroczyńców lub agencji darczyńców są uwzględniane w lokalnych projektach.
Ale pieniądze są również potencjalnym zagrożeniem dla naszej własnej działalności misyjnej. Kiedy misjonarz opowiada się za paternalistyczną zależnością, miejscowi bezczynnie czekają na pomoc, zamiast aktywnie przyczyniać się do zaspokajania własnych potrzeb. Podobnie, gdy misjonarze cieszą się dużym szacunkiem, ponieważ są postrzegani jako źródło korzyści materialnych, tworzy się społeczna przepaść między nimi a tymi, którym niosą Ewangelię. Czasami dobroczyńcy lub darczyńcy nalegają na realizację projektów, które interesują ich bardziej, niż na rzeczywiste potrzeby związane z ewangelizacją i lokalny kontekst misyjny. Kiedy tak się dzieje, pieniądze lub projekty generują trudności, które mogą potencjalnie utrudniać, a nie ułatwiać pracę ewangelizacyjną.
Misjonarze z bardziej rozwiniętych gospodarczo środowisk mogą być pozbawieni tych prostych wygód życia, które są dostępne w miejscach, z którego pochodzą. Z drugiej strony może się zdarzyć, że z punktu widzenia miejscowych mieszkańców misjonarze są postrzegani jako bogacze, ponieważ zdobywają fundusze na swoje projekty, posiadają własne pojazdy i cieszą się wygodami, o których miejscowi nie mogą nawet marzyć. Prowadzi to do zniekształconego obrazu misjonarza, a głoszenie Ewangelii staje się trudne. Dlatego oczywiste jest, że jednym z najważniejszych wyzwań związanych z działalnościa misyjną jest sposób zarządzania pieniędzmi, ponieważ kwestie związane z pieniędzmi mogą sprzyjać lub utrudniać głoszenie Jezusa Chrystusa.
Krokiem naprzód jest tutaj wspieranie współodpowiedzialnego zarządzania (stewardship) wśród wszystkich zainteresowanych stron: dobroczyńców, darczyńców, misjonarzy i miejscowej ludności. Zarządzanie oznacza utrzymywanie przyjętych standardów odpowiedzialności i przejrzystości, prowadzenie dokumentacji na piśmie, aby audytorzy i księgowi mogli zweryfikować wykorzystanie przekazanych pieniędzy, zgodność z rządowymi przepisami finansowymi oraz etyczną i moralną uczciwość. Istotnie, powiązanie działalności misyjnej z zarządzaniem pieniędzmi odzwierciedla wartość samych pieniędzy.
Ksiądz Bosko sam otrzymywał wiele pieniędzy od dobroczyńców. Jednak jego życie było naznaczone surowością, ciężką pracą i wspaniałomyślnym służeniem innym. Kładł nacisk na znaczenie bycia szafarzem otrzymanych dóbr: “Zapamiętajcie dobrze, że to, co mamy, nie jest nasze, ale ubogich; biada nam, jeśli nie zrobimy z tego dobrego użytku” (MB V, 450). Dzisiaj istotne jest, aby salezjanin misjonarz unikał wszystkiego, co mogłoby uchodzić za będące przeciwne ubóstwu, czyniąc to poprzez praktykowanie umiaru w korzystaniu z jedzenia i picia, prostotę w ubiorze. Chodzi o odpowiedzialne wykorzystanie pieniędzy, rozliczanie się z wydanych pieniędzy i nieposiadanie kont osobistych, przy jednoczesnym zapewnieniu, że konta instytucjonalne mają co najmniej dwóch sygnatariuszy (Reg 59, 55, 56, 187). W rzeczy samej, pieniądze są ważne, ale nie są wszystkim. Są to środki, który należy wykorzystywać w sposób moralny i etyczny, aby skuteczniej głosić Ewangelię.
Pytania do refleksji i dzielenia się:
Czy używam pieniędzy, aby mieć kontrolę nad ludźmi i wydarzeniami?
Co stanowi podstawę mojego bezpieczeństwa? Bóg czy pieniądze?
