Uganda – To nie jest obóz dla uchodźców

28 wrzesień 2023

(ANS – Palabek) – Suche czerwone drogi Ugandy prowadzą do przygranicznej miejscowości Palabek. W porze deszczowej te same drogi stają się błotniste i śliskie po kilku godzinach ulewnego deszczu. Nawet napęd na cztery koła czasami przegrywa z naturą. Wzdłuż drogi dziesiątki dzieci i kobiet noszą wodę w żółtych plastikowych baniakach, czasami miski z bananami na głowie. Mieszkańcy proszą o podwózkę wsiadając na pakę terenowego samochodu. Nie wiadomo, którzy z nich pochodzą z Ugandy, a którzy z Sudanu Południowego.

Palabek to nie jest typowy obóz dla uchodźców w Afryce znany z mediów, a raczej osada, gdzie wspólnie żyją miejscowi Ugandyjczycy z północy kraju oraz przybysze głównie z Sudanu Południowego. Okolice przygraniczne stały się domem dla ponad 70 000 uchodźców, spośród których 60% to osoby poniżej 13 roku życia. Mieszkańcy Palabek mówią językiem Acholi, zarówno ci z Ugandy, jak i z Sudanu Południowego. Milton Obote, były prezydent Ugandy pochodził właśnie z ludu Acholi – dwukrotnie wybrany na to stanowisko i uważany za „ojca niepodległości” Ugandy. Osada została otwarta w 2016 roku w odpowiedzi na narastającą falę uchodźców z Sudanu Południowego, którzy uciekali przed brutalnym konfliktem zbrojnym w swoim kraju. Miejsce to stanowi bezpieczną przystań dla wielu ludzi, którzy stracili domy i bliskich w wyniku konfliktów, przemocy i prześladowań.

Salezjanie pracują w Palabek od 2017 roku. Założyli szkoły, parafię, wybudowali kościół i 17 kaplic w pobliskich miejscowościach, pomagają w edukacji, dystrybucji żywności oraz pracują duszpastersko. Organizują czas wolny młodym ludziom poprzez sport i muzykę oraz kładą duży nacisk na naukę, między innymi w centrum kształcenia zawodowego (VTC). Edukacja jest jednym z najskuteczniejszych narzędzi, jakie młodzi uchodźcy mogą wykorzystać do budowania swojej przyszłości. „Rebuilding lives” – to napis na koszulkach chłopców z VTC – salezjanie pomagają odbudować życie zniszczone przez nienawiść i wojnę.

Ks. Ubaldino Andrade SDB pracujący na misji opowiada, że wyzwań jest cała długa lista. „Potrzebujemy więcej salezjanów do pracy. Wielu młodych ludzi dorasta bez opieki rodziców, którzy wrócili do Sudanu Południowego. Zostawiają pociechy pod opieką innych, narażając ich rozwój na ryzyko” – dodaje.

Salezjanin tłumaczy, że uchodźcy żyją w skrajnym ubóstwie, każdego dnia ciężko pracują, aby przeżyć, jedzą bardzo mało, czasami tylko raz dziennie. Wielu nieletnich jest zmuszonych, aby opuścić szkołę i pracować przy łamaniu kamieni, produkcji węgla lub zbieraniu drewna na opał, do pracy w rolnictwie, sadzeniu kukurydzy lub opieki nad zwierzętami. Nieliczni, którym udaje się chodzić do szkoły, muszą pokonywać duże odległości, czasem 10 lub 15 kilometrów w jedną stronę, bez materiałów edukacyjnych, bez jedzenia. Sporo dziewcząt zachodzi w ciążę i porzuca szkołę. Wielu młodych zostaje matkami i ojcami w bardzo młodym wieku, bez środków do życia, bez doświadczenia, bez pracy.

Uganda jest znana z unikalnej i humanitarnej polityki uchodźczej. Kraj ten przyjmuje uchodźców z otwartymi ramionami i udziela im prawa do pracy i swobody przemieszczania się. To podejście różni się od sytuacji w wielu innych krajach, które często ograniczają ruch i możliwości zatrudnienia przybyszów. Pomimo trudnych warunków życia i traumy, jaką przeszli, uchodźcy w osadzie Palabek tworzą społeczność opartą na wzajemnym wsparciu i solidarności. Lokalne władze i organizacje pozarządowe pracują nad zapewnieniem bezpieczeństwa i utrzymaniem pokoju w osadzie. Warto również zaznaczyć, że mieszkańcy okolicznych wiosek i miast często dzielą się z uchodźcami swoimi zasobami i pomagają im w integracji.

W Ugandzie w obozach i osadach dla uchodźców mieszkają przybysze z Etiopii, Somalii, Konga, Rwandy, Burundi, Erytrei, Sudanu i Sudanu Południowego. Według UNHCR (United Nations High Commissioner for Refugees) w kraju przebywa obecnie prawie 1,5 miliona uchodźców, a w samym Palabek żyje około 70 000 osób. 83% to kobiety i dzieci, a 25% to młodzi ludzie w wieku 15-24 lata (dane z 2022 roku).

Maciej Makula SDB

ARTYKUŁY POKREWNE

InfoANS

ANS - “Agencja iNfo Salezjańska” - jest periodykiem wielotygodniowym telematycznym, organem komunikacji Zgromadzenia Salezjańskiego, zapisanym w Rejestrze Trybunału Rzymskiego pod nr 153/2007.

Ta witryna używa plików cookies także osób trzecich w celu zwiększenia pozytywnego doświadczenia użytkownika (user experience) i w celach statystycznych. Przewijając stronę lub klikając na któryś z jej elementów, wyrażasz zgodę na korzystanie z plików cookies. Chcąc uzyskać więcej informacji w tym względzie lub odmówić zgody, kliknij polecenie „Więcej informacji”.