Autor, ks. Verhulst, postanowił poświęcić się badaniu życia i działalności ks. Francesco Scaloniego, znanego salezjanina otwartego na konfrontację z nowoczesnością, i zaprezentować rezultaty swojej pracy w czasie spotkania zorganizowanego przez Salezjański Instytut Historyczny (ISS) we współpracy z Wydziałem Nauk Pedagogicznych i Centrum Studiów Księdza Bosko.
Prezentację książki rozpoczął dziekan Wydziału Nauk Pedagogicznych, ks. Antonio Dellagiulia, który podkreślił wkład księdza Scaloniego w rozwój nauk humanistycznych, zwłaszcza psychologii i socjologii, stosowanych w wychowaniu i edukacji młodzieży. Ks. Scaloni wyróżniał się odwagą w podejmowaniu tematów, które w tamtym czasie były zaniedbywane w środowisku salezjańskim, takich jak kwestie związane z uczuciowością, seksualnością i młodzieńczymi pasjami, kluczowymi dla integralnego dojrzewania.
Pierwszy prelegent, ks. William John Dickson, ekspert w dziedzinie historii salezjanów w Wielkiej Brytanii i Afryce Południowej, podkreślił oryginalność ks. Scaloniego w jego podejściu do kontrastujących kultur (pracował w środowiskach włoskim, francuskim, belgijskim, angielskim, irlandzkim, południowoafrykańskim i kongijskim), co pozostaje cechą wyróżniającą go na tle wielu mu współczesnych. Istotnie, jego podejście do lokalnych kultur ostro kontrastowała z dominującą tendencją Zgromadzenia Salezjańskiego, które w tym czasie starało się odtworzyć kulturę i praktyki religijne końca XIX wieku w Piemoncie.
Ks. Didier Tapsoba, wykładowca na Wydziale Nauk Pedagogicznych, odniósł się do społecznej otwartości ks. Scaloniego, sytuując ją w szerszym kontekście działań salezjańskich. W sytuacji rozprzestrzeniania się komunizmu i antychrześcijańskiego socjalizmu w środowiskach robotniczych, w których pracowali salezjanie i znajdowała się młodzież, którą się zajmowali, ks. Scaloniego bardzo interesowała kwestia ekonomii społecznej, co łączyło się z propagowaniem przez niego treści encykliki “Rerum Novarum” wśród salezjanów i ich uczniów.
Dyrektor ISS, ks. Thomas Anchukandam, omówił “sztukę zarządzania”, jaką posiadł ks. Scaloni. Podkreślił przy tym, że jego bezpośrednia bliskość z Księdzem Bosko i jego wczesnymi następcami (ks. Rua, ks. Albera i ks. Rinaldi), w połączeniu z promowaniem osobistej formacji i współodpowiedzialności, charakteryzowała jego styl zarządzania, który był naznaczony “łagodną stanowczością i stanowczą łagodnością”. Wskazał również na jego troskę o powołania i działania promujące dobrą książkę.
Ks. Ferdinand Kalengayi Wa, wykładowca z Wydziału Nauk Pedagogicznych, podkreślił znaczenie ks. Scaloniego na polu edukacji i kształcenia młodzieży w kontekście postępu naukowego, co dotyczyło przede wszystkim rozpowszechnienia nowej wiedzy w dziedzinie psychologii. Ks. Scaloni zmierzył się również z teoriami Freuda i podjął temat seksualności, który w tamtych czasach był uważany za “tabu” wśród salezjańskich wychowawców.
Ze swojej strony prorektor UPS, ks. Michal Vojtaš, podkreślił u ks. Scaloniego jego szczególną uwagę, szacunek i kulturową otwartość na kraje, w których otwierano nowe placówki. Ks. Scaloni, jak stwierdził, nie starał się sztywno powielać stylu Valdocco, ale pokazał nowoczesnego ducha, pozostając jednocześnie stanowczym w bezwarunkowym przywiązaniu do wartości ewangelicznych.
Zwieńczeniem tej prezentacji było krótkie wystąpienie ks. Verhulsta, autora książki, który podziękował organizatorom i zaznaczył, że w życiu ks. Scaloniego również miały miejsce różne rozczarowania i niepowodzenia, ale potrafił sobie z nimi radzić w sposób pozytywny.
Na koniec ks. Stanisław Zimniak z ISS podsumował to popołudniowe spotkanie, stwierdzając, że to wydarzenie jest uhonorowaniem ze strony Salezjańskiego Instytutu Historycznego księdza Verhulsta, który poprzez swoje badania wniósł cenny wkład w naszą wiedzę o historii salezjańskiej, a którego można określić jako “jednego z największych historyków Zgromadzenia”.
